donderdag 30 november 2023

Snorkelen met walvissen, Mo’orea, Frans Polynesië

Dinsdag 3 oktober 2023 tot en met donderdag 12 oktober 2023

Positie Cook's Bay, Mo’orea: 17°30.221 Z /149°49.308 W
Positie Opunohu Bay, Mo’orea: 17°29.536 Z /149°51.144 W
De bultrugwalvissen die hier bij deze eilanden rondzwemmen, leven het grootste deel van het jaar, november – juni, rond de zuidpool. In deze arctische wateren voeden ze zich voornamelijk met krill en plankton. Ze leven in de poolzee niet in groepen maar solitair. Wanneer ze flink volgevreten zijn en een flinke vetlaag opgebouwd hebben, zwemmen ze in het begin van de winter van de zuidpool naar de tropen, onder andere hier naar Frans Polynesië. Ze maken deze enorme trektocht van 7.000 km (!) voor drie redenen:
– uitrusten in deze warme wateren
– het kalveren van de jongen (de pasgeboren kleintjes kunnen nog niet tegen de koude)
– het paren
Helaas is er in deze tropische zeeën geen geschikt voedsel voor de bultrugwalvissen dus ze zullen meer dan 4 maanden niet eten. Hierdoor vallen ze 30% van hun lichaamsgewicht af!
Dit is de regio waar deze dieren paren en dus willen de mannetjes indruk op de vrouwtjes maken. Het is altijd hetzelfde liedje bij elke diersoort dus. De hitsige mannetjes klappen geregeld met hun enorme staartvin op het water en ze springen met hun enorme lijf uit het water! Een mooi schouwspel dus.
De drachtige vrouwtjes zoeken de bescherming op van de eilanden. In de buurt van de ondiepe baaien kunnen ze rustig de kalfjes baren en is het niet diep zodat het kalf niet “per ongeluk” verdrinkt tijdens de zwemlessen. Ook gebruiken ze de ondiepe baaien van deze eilandengroep om te kunnen schuilen voor de orka's. Deze jagers komen in deze periode speciaal hier naar toe om een bultrugkalfje op te kunnen snaaien. Volwassen bultruggen staan niet op het menu van de zwaardwalvissen, die kunnen zich met hun enorm krachtige lijf goed verdedigen. Wij hebben helaas nog geen orka's kunnen spotten, ze verblijven ook niet graag in de kustwateren.
De bultruggen zijn hier ook om uit te rusten en dus slapen ze geregeld. Ze slapen aan het wateroppervlak of iets onder het wateroppervlak en halen elke 20 minuten adem. Tijdens deze ademhaling zie je de bekende fontein van water en lucht die metershoog omhoog schiet en die de aanwezigheid van de walvissen verraadt. Een walvis zwemt met een vaartje van 35 km/uur dus die kunnen we zelfs met onze Rafiki niet bijhouden maar wanneer een walvis slaapt/uitrust kun je het dier benaderen en observeren.

Hier in Moorea mogen de walvissen tot augustus niet gestoord of benaderd worden om rustig te kunnen paren of te baren. Maar vanaf augustus kun je met een gespecialiseerde gids een snorkeltoer met een walvis boeken. Let wel: het is heel goed mogelijk dat je niet kan snorkelen met een walvis door de doodgewone reden dat er geen slapende walvissen op die dag te vinden zijn, er is geen garantie...
Omdat het zo een unieke ervaring is, boeken wij ook een walvis-trip bij een van de vele bedrijfjes die deze tours aanbieden. Na enige instructies van de gids varen we met een walvistoerboot uit om een slapende walvis op te sporen. We moeten lang zoeken, en hiervoor varen we helemaal naar het zuiden van het eiland, en na een tip van een visser zegt onze gids/begeleider dat er een moeder met jong net onder de kust op een diepte van nog geen 10 meter ligt te slapen. We gaan naar de bewuste plek toe, en gaan met de groep voorzichtig te water, en onze motorboot vaart zachtjes en langzaam van ons weg: we willen het dier niet onrustig maken of storen en zwemmen zachtjes zonder spetteren achter de gids aan. We hebben al die tijd nog geen walvis gezien.
Na ongeveer 15 minuten zwemmen gebaart onze gids, we mogen namelijk ook geen geluid maken, dat we onderwater moeten kijken en dan is er een super kippenvel moment. Onder ons ligt een enorme bultrugwalvis van ongeveer 14 meter met boven zich een klein kalfje van een goede 4 meter. Een fantastisch gezicht. Het moederdier ligt quasi stil in het water te rusten of the slapen. Het kalfje slaapt echter niet. Dit zwemt rond moeders en zoekt regelmatig de tepels aan de onderkant van het lijf van de moeder. Omdat de longen nog niet volledig zijn ontwikkeld, moet het kalfje elke 5 minuten naar boven om lucht te happen.
We zijn zo dichtbij dat we bang zijn dat wanneer moeders met een vin beweegt, dat ze ons dan meters wegslingert.

Na een klein half uur komt het moederdier langzaam naar het wateroppervlak, haalt diep adem en zwemt, met het kalfje lief tussen de zijvinnen begeleidend, met een reusachtige slag met zijn staartvin er van door. Het dier is in een vloek en een zucht verdwenen. Het was een prachtige ervaring, echt heel uniek om dit mee te mogen maken. Marlene heeft met de Action Cam mooie foto's kunnen maken en van een Amerikaans stel op dezelfde toer hebben we ook hele mooie foto's gekregen.







De bovenstaande foto's zijn gemaakt door Marc met een professionele onderwater camera,
 bedankt hiervoor. Onderstaande foto's heeft Marlène gemaakt met de go pro camera.



De zuidwest zijde van het eiland.

dinsdag 28 november 2023

Een avontuurlijke terugreis naar Mo’orea met een man-overboord situatie! , Frans Polynesië

Vrijdag 22 september 2023 tot en met maandag 2 oktober 2023

Positie Uturoa, Raiatea: 16°43.742 Z /151°26.604 W
Positie Baie Upapa, Raiatea: 16°44.117 Z /151°29.297 W
Positie Baie Apu, Tahaa: 16°40.862 Z /151°29.156 W

We gaan nog naar enkele bekende ankerplaatsen en wachten op een goed weervenster om terug te gaan naar Mo’orea, een tocht van 90 nm. Er wordt een periode van 12 uur noordenwind voorspeld, en dat zou voldoende moeten zijn om terug te kunnen zeilen.

Helaas hebben we pech: de voorspelde wind komt meer uit het noordoosten dan noordelijk en is krachtiger dan beloofd. We kunnen niet volledig op zeil naar Mo’orea varen, hiervoor is de de benodigde koers voor Mo’orea te hoog aan de wind. Om de goede koers en snelheid te kunnen houden moeten we de motor iets bijzetten, motorsailing heet dit in het jargon. Ook de golven zijn hoger dan verwacht, ruim 3 meter, en deze golven zijn vol op de neus van onze arme Rafiki.

Doordat de boeg continue in de golven duikt, wordt het anker iedere keer door deze waterslag naar boven gewipt, waardoor na een uur of 6 varen/zeilen het lijntje, waarmee het anker op het ankerbeslag gezekerd is, half doorgesleten is. Nu hangt het anker alleen nog vast aan een half doorgeschavield lijntje, de ketting/ankerlier en aan de snufferhaak, en bij elke duik in de golven klapt het anker tegen de rolreef van de genua aan: hier moet wat aangedaan worden anders levert dit een behoorlijke schade op en in het ergste geval verliezen we het anker met de ketting. Marlène gaat een nieuwe zekeringslijn op het anker aanbrengen. Loud probeert de boot een beetje uit de golven te houden tijdens deze exercitie.

Veiligheid altijd voorop: Marlène is gezekerd met een life-line met de boot en ze heeft natuurlijk een modern reddingsvest aan. Wanneer dit reddingsvest in het water komt, gebeuren de volgende zaken: het vest blaast zichzelf op met een CO2 capsule en er wordt meteen een man-overboord-alarm in het vest geactiveerd dat de positie van de drenkeling via de AIS en DSC doorgeeft. Dus Marlène is meer dan 3-dubbel gezekerd, prima dus. Het klusje, een zekeringslijn van dyneema aanbrengen op het anker en het ankerbeslag, is normaliter een simpel klusje van een paar minuten maar onder deze omstandigheden: 3 meter golven, stevige wind (25 knopen) en stromende regen, is dit meer een circus-act. De boot vaart onder een behoorlijke helling en danst wild op de onrustige oceaan.

Ik volg de werkzaamheden aandachtig en redelijke comfortabel achter het stuurwiel in de cockpit, wanneer een grote golf op de boeg inbeukt en Marlène verdwijnt in de schuimende en brekende watermassa op het voordek. Op hetzelfde moment zie ik plotseling als uit het niets een fel-geel fluoriserende Barbapappa tussen de voorstagen klem zitten. 

Helaas geen foto van dit voorval, dus jullie moeten het doen met dit figuur.

Een seconde later loeien er twee alarmen op de Rafiki: man-overboord op de AIS en man-overboord op de DSC, een herrie van vanjewelste. Blijkbaar was de watermassa van de grote golf voldoende om de watersensor van het reddingsvest (een zout-tablet) te activeren en heeft het vest zich opgeblazen. Daarbij zijn ook braaf de man-overboord alarmen geactiveerd. De opgeblazen luchtkamers van het zwemvest zijn licht-gevend fel-geel en Marlène kan zich met dit opgeblazen reddingsvest alleen als een soort Sumo worstelaar over het dek bewegen en ze waggelt zo goed en kwaad als ze kan terug naar de cockpit. Gelukkig had ze net voor de golf-inslag het anker gezekerd. Na wat uitpluiswerk worden ook de alarmen uitgezet en is de rust weer redelijk weergekeerd aan boord. Marlène kan zich bevrijden van het zwemvest en zich droge kleren aantrekken, klusje geklaard! Achteraf kijken we lachend terug naar dit toch kolderieke voorval.

We kunnen zelfs een periode zeilen zonder de hulp van de motor, maar als we toch weer de motor bij moeten zetten, blijkt dat we geen gas meer kunnen geven: de morsekabel van de gashandel is gebroken. Dit is niet zo erg, Loud brengt een lijntje vanuit de injectiepomp naar buiten en we kunnen weer het gas regelen, maar onder deze omstandigheden toch weer een behoorlijk geklooi.

Wanneer we onder de kust van Mo’orea komen, zien we een groep bultrugwalvissen die samen met een groep dolfijnen een 100 meter vanaf de Rafiki zwemmen. Blijkbaar trekken deze diersoorten soms samen met elkaar op, de dolfijnen zwemmen speels met de groep bultruggen mee. Heel speciaal om te zien.

Net na de middag gaan we voor anker in Cook's Bay in Mo’orea. Het was een moeizaam en oncomfortabel zeiltochtje en we hebben meer schade/problemen gehad als tijdens de gehele oversteek van de Stille Oceaan. En deze laatste duurde 4 weken....

zaterdag 25 november 2023

Archeologie in Raiatea , Frans Polynesië

Donderdag 21 september 2023

Positie Baie Opoa, Raiatea: 16°49.895 Z /151°22.034 W
Positie Ile Taoru, Raiatea: 16°44.762 Z /151°25.574 W
Wanneer we de eilanden verder verkennen, komen we ook uit bij de grootste en belangrijkste archeologische plek van Frans Polynesië, nl Taputapuatea. Aan de kade ligt een Polynesisch zeilschip, met aan boord diverse stammen bananen. Op de kade liggen ook nog 3 stammen met bananen. We kijken ernaar en direkt komt iemand aanlopen. Zij hebben ze gekregen van de mensen uit het dorp, maar het zijn er veel te veel. We mogen een stam meenemen. Het is waarschijnlijk de grootste stam die we ooit aan boord hadden. Het waren iets meer dan 200 bananen. We hebben velen weer doorgegeven aan andere zeilers, want het probleem met een stam bananen is ….. Ze zijn allemaal tegelijk geel.

We mogen een stam bananen meenemen, meer dan 200 bananen aan 1 stam.

Een Polynesisch zeilschip.

Van deze belangrijke historische plek zijn wij niet onder de indruk. We vinden de oude bebouwingen wel aardig en interessant, maar meer ook niet. Na 10 minuten zijn we al uitgekeken. Het geheel van bouwwerken en beeldhouwwerken (Tipi's) van de Polynesiërs is veel te primitief en ook te jong, nog geen 200 jaar oud. Leuk dat ze het voor hun nageslacht willen bewaren, maar ons kan het niet erg boeien. De parkeerplaats staat vol met bussen die de toeristen (met de gidsen) vanuit de resorts dagelijks hier naar toe brengen.


Een Tiki met een schelpenketting. 

We zeilen op het voorzeil terug naar Ile Taoru, waar we ‘s middags genieten van het mooie weer op een mooi eilandje.

vrijdag 24 november 2023

Vanille in Tahaa en de Botanische tuin in Raiatea , Frans Polynesië

Woensdag 20 september 2023

Positie Baie Apu, Tahaa: 16°40.862 Z /151°29.156 W
Positie Baie Faarga, Raiatea: 16°48.718 Z /151°24.658 W
Op weg terug naar Raiatea stoppen we nog kort in Baie Apu, Tahaa. We willen nog een bezoek brengen aan de vanille kwekerij. Vanille is een klimplant en een orchidee en deze plant komt van origine uit Zuid Amerika. De vanille zijn de zaden van deze plant en er is maar één bijensoort die de zaadlobben van deze bloemen kan bevruchten en deze bijensoort wil men niet hier in Frans Polynesië introduceren. Dit geldt overigens niet alleen voor Frans Polynesië, maar ook voor alle andere plekken op de wereld waar men vanille wil kweken. Men wil de bijen niet in het land introduceren en daardoor is de teelt van de vanille lastig. Het bevruchten moet door de mens met de hand gebeuren en dat is een arbeidsintensief gebeuren.

De vanille zijn de groene vruchten van deze orchidee en deze boonvormige zaden worden na de oogst in de zon gedroogd en krijgen dan een zwarte kleur. Deze zogenaamde vanillestokjes worden vervolgens over de hele wereld geëxporteerd. Het klimaat is hier blijkbaar bijzonder geschikt voor deze plant want overal wordt vanille gekweekt.

Vanille orchidee.

De groene vruchten van deze orchidee.

Vanille is een klimplant.

Gedroogde vanille.

Merg van vanille.

‘s Middags varen we richting de botanische tuin in Raiatea. Via een mooi, rustig riviertje komen we bij de aanlegsteiger van de botanische tuin. De tuin heeft vele prachtige bloemen en Loud zet deze zo mooi mogelijk op de foto. Maar, de bloemenpracht die je in de vrije natuur tegenkomt is eerlijk gezegd net zo mooi, misschien wel mooier.

Met de bijboot naar de botanische tuin.



donderdag 23 november 2023

Op zoek naar nemo in de Coral Garden, Tahaa, Frans Polynesië

Maandag 18 september 2023 tot en met dinsdag 19 september 2023

Positie Baie Tapuamu, Tahaa: 16°36.974 Z /151°32.708 W
Positie Coral Garden, Tahaa: 16°36.300 Z /151°33.476 W
Tegenover de ankerplek liggen een paar motus waarvan er één geheel volgebouwd is met huisjes van een resort. De strook water tussen dit resort-eiland en de naastgelegen onbewoonde motu is een toeristische attractie: het heet “the Coral Garden”, de Koraal-tuin. We gaan met de Rafiki voor anker naast het resort en gaan met de bijboot op de onbewoonde motu aan land. We hadden ons niet veel voorgesteld van deze Koraaltuin maar we worden positief verrast. De Koraaltuin is ongeveer 100 meter breed, kleine kilometer lang en maar 1,5 – 2 meter diep. De stroming loopt vanaf de open zee naar binnen in de koraaltuin, dus we lopen tot het buitenrif en laten ons dan door de lichte stroming over de koraalblokken van de tuin terugstromen.
Mooi koraal maar wat nog mooier is, zijn de talrijke veelkleurige vissen, geweldig gewoon. Ook bijzonder is dat we hier ook Nemo vinden. Dit visje verschuilt zich altijd tussen de tentakels van een specifieke zeeanemoon.

We hebben Nemo gevonden .........


anemoon: gesloten en open.

Een mooie schelp met prachtige kleuren. Hij staat normaal open, als je in de buurt komt 
voor bv het maken van een foto, dan sluit hij zich. Zoals op deze foto.

Mooie gekleurde vissen.

Als je de gele anemonen aanraakt, sluiten ze zich.



woensdag 22 november 2023

Raiatea, Frans Polynesië

Woensdag 13 september 2023 tot en met zondag 17 september 2023

Positie Marina westkant: 16°44.162 Z /151°29.291 W
Positie Uturoa: 16°43.764 Z /151°26.566 W
Raiatea ligt vlak bij Bora-Bora en is het bruisend hart van de charterbedrijven in Frans Polynesië. De toeristen gaan of naar een luxe resort op Bora Bora of ze charteren een zeiljacht (met of zonder bemanning) hier op Raiatea en zeilen rondom Raiatea, Tahaa en Bora Bora.
Wanneer we vanuit onze ankerplek aan land gaan om gas te kopen, ervaren we de gevolgen van deze hoog-conjunctuur. Op de weg rond dit eilandje is het erg druk. Alleen al als voetganger moet je voortdurend opletten op het verkeer dat voorbij raast.

De hoofdstad, of beter nog het belangrijkste dorp, op dit eiland is Uturoa. Door de charterbedrijven kun je hier makkelijk aanmeren voor de boot te bunkeren: een tankstation aan het water, een tappunt voor drinkwater en twee grote supermarkten op steenworp afstand van de kade. Heel gemakkelijk maar ook erg druk, toerisme ten top.

Door de grote bedrijvigheid van charterbedrijven, zijn hier ook een tweetal plekken waar we onze Rafiki uit het water kunnen laten halen om wat werkzaamheden aan het onderwaterschip uit te voeren. Dit willen we in April 2024 doen en daarvoor gaan we nu al een kijkje nemen waar we dit het beste kunnen laten doen. Wanneer we bij deze bedrijven voor anker gaan zien we een bekende boot liggen: de “Sagitta” met Erwin en Lambrini. We hebben in oktober 2015 afscheid van hun genomen. Zij zijn toen naar Frans Polynesië vertrokken en zijn inmiddels al 7 jaar hier. Wij hebben destijds nog eerst een rondje Carieb gedaan.

Vanuit Raiatea hebben we zicht op de bergpieken van Bora Bora.

maandag 20 november 2023

Van Mo’orea naar Raiatea, Frans Polynesië

Woensdag 6 september 2023 tot en met dinsdag 12 september 2023

Positie Ile Taoru, Raiatea: 16°44.890 Z /151°25.527 W
Positie Baie Apu, Tahaa: 16°40.955 Z /151°29.140 W
Positie Baie Tapuamu, Tahaa: 16°36.974 Z /151°32.708 W
Raiatea is een eiland/atol wat 90 nm ten westen van Mo'orea ligt en we kiezen ervoor om hier overnacht naar toe te zeilen. We zijn niet alleen: Serge en Dina, met hun zeiljacht Muschu vertrekken gelijktijdig met ons. De tocht is mooi bezeild en we zijn zelfs “te snel”. Het is nog donker als we bij de ingang van het rif aankomen. We nemen de met tonnen belichte invaart en gaan voor anker achter een van de eilandjes (motu's), direkt na de invaart. We maken met Serge en Dina een uitstapje naar een mooie motu, dat we combineren met een sundowner, het zoeken naar schelpen en drone-vliegen.

Overal liggen kleine eilandjes binnen het rif.

We zeilen binnen het rif naar het noordelijk gelegen eiland Tahaa, Baie Apu. Het is er vrij diep, maar gelukkig liggen hier moorings, waaraan we gratis kunnen liggen. We wandelen in de omgeving van de baai en bezoeken een parelkwekerij. Aangezien het weer een beetje tegenvalt, beslissen we om verder te gaan naar Baie Tapuama. We kregen een tip van Rik en Sanne, dat Coral Garden hier in de buurt ligt en dat dit erg mooi is. Helaas wordt het weer niet echt beter en bewaren we de Coral Garden voor later. Met dit weer is een bezoek aan een destilleerderij een betere optie. We krijgen een rondleiding en een proeverij. Tijdens onze wandelingen valt het ons wederom op, wat een geweldige bloemenpracht dit eiland te bieden heeft.

De familieleden worden begraven in de voortuin. Voor ons zeer vreemd, hier normaal. 

Productie-unit van Rum, Pari Pari.